Przejdź do głównej zawartości strony

o. Zdzisław Betlejewski

WIRTUALNY SPACER

Urodził się 22 stycznia 1915 r. w Sosnowcu. Formację zakonną odbył w Niepokalanowie. Brał czynny udział w Powstaniu Warszawskim od samego jego początku, pełniąc posługę sanitarną i kapłańską w zgrupowaniu „Róg” reduty Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych przy ul. Sanguszki 1. Ponadto kierował pracą punktu opatrunkowego na terenie swojego klasztoru na ul. Zakroczymskiej 1, gdzie wspólnie z o. Czesławem Baranem opiekował się i dożywiał zgromadzoną tu ludność cywilną. Działał wspólnie z powstańczym szpitalem polowym grupy Podziemnej Wytwórni Banknotów, znanej pod nazwą konspiracyjną PWB/17. Pomagał w leczeniu i ewakuacji rannych żołnierzy i cywilów oraz zaopatrzeniu w medykamenty. Po zakończeniu walk o klasztor i redutę Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych 2 września 1944 r. opuścił stolicę wraz z ludnością cywilną.

W 1945 r. przyjechał do klasztoru franciszkanów w Kaliszu, gdzie m.in. katechizował młodzież. W latach 1961–1968 był administratorem parafii katedralnej w Koszalinie. Oprócz tradycyjnej działalności duszpasterskiej zajmował się prowadzeniem chóru parafialnego. W 1972 r. zamieszkał w Gdańsku, gdzie przez trzy kadencje pełnił funkcję asystenta Franciszkańskiego Zakonu Świeckich, szerząc duchowość franciszkańską wśród świeckich. Ostatnim miejscem posługi franciszkanina była parafia św. Antoniego na Wzgórzu św. Maksymiliana w Gdyni, w której pracował od 1986 r. jako penitencjarz i opiekun Franciszkańskiego Zakonu Świeckich.

Ojciec Betlejewski był osobą wielce istotną w procesie ożywienia i rozwoju ruchu tercjarskiego w diecezji gdańskiej. Dzięki jego staraniom erygowano dwanaście nowych i reaktywowano sześć kongregacji tercjarskich. Organizował w Wejherowie doroczne rekolekcje dla tercjarzy przed uroczystością św. Franciszka z Asyżu oraz z okazji święta stygmatów założyciela swego zakonu, a także spotkania w Gnieźnie. Z dużą gorliwością krzewił ducha franciszkańskiego wśród świeckich. Po powstaniu Prowincji św. Maksymiliana Kolbego w Gdańsku został ustanowiony asystentem prowincjalnym.

Franciszkanin dał się poznać jako zdeklarowany antykomunista i krytyk ustroju socjalistycznego. W 1961 r. wywiesił na tablicy ogłoszeń przy kościele franciszkanów w Koszalinie antykomunistyczne plakaty. Na jedynym z nich przedstawiono komunistę w towarzystwie diabła, na drugim zaś godło państwowe z okresu II Rzeczypospolitej. Wojewódzki Urząd Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk złożył zawiadomienie do prokuratury. W 1962 r. urzędnicy państwowi przeprowadzili kontrolę w domu zakonnym pod pretekstem sprawdzenia ksiąg rachunkowych. Wizytę wykorzystali do lustracji pomieszczeń i sporządzenia listy mieszkańców budynku. Nic jednak nie znaleziono, a w notatce służbowej na podsumowanie wizytacji podkreślono gorliwość duszpasterską koszalińskich zakonników.

Zmarł 7 grudnia 1993 r. w Gdyni i został pochowany na Cmentarzu Witomińskim.

Lidia Dovnarovich

Biogram powstał w ramach VI edycji projektu.

 

Więcej informacji znajdziesz:

Gral Witold, O. Roch Zdzisław Wacław Betlejewski 22 styczeń 1915 – 7 grudzień 1993, w: Tegoż, Franciszkanie zmarli w XX wieku, t. 3, Gdynia 2002, s. 500.

Konkol Konrad, Działalność organów bezpieczeństwa wobec wybranych zakonów męskich w województwie koszalińskim w latach 1950–1975, „Przegląd Zachodniopomorski” 2020, z. 3, s. 67–98.

Krawczyk Maria Teresa, Działalność duszpasterska duchowieństwa diecezjalnego i zakonnego w Powstaniu Warszawskim, Warszawa 2001, mps z archiwum UKSW.

Kuczkowski Mirosław, Tercjarze św. Franciszka z Asyżu w diecezji chełmińskiej i gdańskiej od połowy XIX wieku do 1992 roku, „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne” 118 (2022), s. 201–217.