Trwające od początku br. przewodnictwo Polski w Radzie Unii Europejskiej stanowi doniosłe wydarzenie w kategoriach politycznych i międzynarodowych, ale także w kategoriach kulturalnych. Bardzo się cieszę, że także nasze Muzeum może mieć swój wkład w realizację programu kulturalnego polskiej prezydencji. Wystawa Św. Jan Paweł II i Robert Schuman. Patroni zjednoczonej Europy, przygotowana przez naszych przyjaciół z Wadowic, przybliża nas do źródeł procesu integracji europejskiej i pozwala dostrzec jej faktycznych ojców – polskiego papieża Jana Pawła II oraz francuskiego premiera Roberta Schumana.
DWA PŁUCA
Trzeba przyznać, że Robert Schuman jest wymieniany w kontekście zjednoczonej Europy często – to przecież francuski polityk 75 lat temu ogłosił plan nazwany później jego nazwiskiem, w którym zaproponował pokojową współpracę państw zachodniej Europy. Zdziwienie niektórych może budzić przywołanie na tej wystawie czasowej Ojca Świętego Jana Pawła II, a przecież to właśnie papież Polak od początku swojego pontyfikatu, a nawet jeszcze wcześniej, jako biskup krakowski, podkreślał wagę jedności Starego Kontynentu i upominał się o wspólnotę Europy wschodniej i zachodniej, o owe „dwa płuca”, którymi powinna oddychać zjednoczona Europa.
Zdziwienie niektórych może także budzić nazwanie Roberta Schumana „patronem Europy”, rozumianym w kategoriach chrześcijańskich. Tymczasem francuski premier był politykiem, który wychodził z założenia, że jedność Starego Kontynentu może opierać się tylko na fundamencie cywilizacji chrześcijańskiej. I który codziennie uczestniczył we Mszy Świętej, przystępował do spowiedzi, kultywował modlitwę różańcową oraz lekturę Pisma Świętego. Dziś wiemy, że jeszcze za pontyfikatu Jana Pawła II rozpoczął się jego proces beatyfikacyjny – Ojciec Święty był zdania, że działalność Roberta Schumana „była bez reszty poświęcona służbie fundamentalnym wartościom wolności i solidarności, postrzeganym przez pryzmat Ewangelii”.
POTRZEBNE SĄ MOCNE PODSTAWY
Żyjemy dzisiaj w czasach, w których coraz częściej towarzyszy nam niepokój dotyczący sytuacji międzynarodowej i przyszłości otaczającego nas świata. Wydaje się, że w takich momentach, jak ten – może nawet bardziej, niż kiedykolwiek wcześniej – potrzebne nam są mocne podstawy, na których powinien się opierać stabilny ład i pokojowa współpraca. Takimi podstawami może być wciąż aktualne przesłanie patronów prezentowanej dzisiaj wystawy.
Tymczasem chciałbym zwrócić uwagę na jeszcze element, który poruszył mnie, kiedy widziałem tę wystawę po raz pierwszy. Chociaż przygotowana została w całości przez naszych przyjaciół z Muzeum Dom Rodzinny Ojca Świętego Jana Pawła II w Wadowicach – to jednak zadziwiająco wpisuje się w przesłanie ekspozycji głównej naszego Muzeum. Poznanie drogi życiowej Karola Wojtyły pozwala zrozumieć niezwykły pontyfikat tego faktycznego ojca-założyciela zjednoczonej Europy.
PRZYSPIESZONE BICIE SERCA
Jako dyrektor Mt 5,14 | Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego cieszę się, że tu, na warszawskim Wilanowie, udało nam się stworzyć miejsce, które żyje, w którym po prostu „dzieje się”. Dzisiejsza uroczystość jest tego dobitnym świadectwem. Dziękuję Muzeum Dom Rodzinny Ojca Świętego Jana Pawła II w Wadowicach z Księdzem Dyrektorem Łukaszem Piórkowskim na czele za wypróbowane partnerstwo i wsparcie. Pragnę podziękować w tym miejscu także Ministerstwu Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Archidiecezji Warszawskiej, instytucjom współprowadzącym nasze Muzeum.
Zbigniew Herbert, którego 100-lecie urodzin obchodziliśmy nie tak dawno, pisał, że „pojęcie Europy przyspiesza bicie serca”. Wierzę, że prezentowana we wnętrzach naszego Muzeum wystawa także Państwa poruszy i wzbudzi wiele emocji tak, jak stało się to moim udziałem.
Piotr Dmitrowicz
Dyrektor Mt 5,14 | Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego
Warszawa, 30 stycznia 2025 r.